System plików Ext2/Ext3/Ext4 (FS) to główny system plików środowiska Linux, w tym wiele urządzeń pamięci masowej (NAS) opartych na systemie Linux. Dla wielu dystrybucji Linuksa jest to domyślny system plików. Dyski Ext2/3/4FS nie mogą być rozpoznawane przez komputery z systemem Windows lub macOS bez specjalnego oprogramowania innych firm. Oznacza to, że jeśli dysk jest używany wyłącznie na komputerze z systemem Linux, jest bardzo prawdopodobne, że jest sformatowany jako Ext2/3/4FS.

W tym artykule przeprowadzimy Cię przez typowy scenariusz odzyskiwania danych Ext4FS: Pokażemy Ci jak korzystać z R-Studio, aby odzyskać pliki po sformatowaniu dysku Ext4FS. Tę samą technikę można zastosować w przypadku ponownie sformatowanych macierzy RAID NAS, pod warunkiem, że można je złożyć w R-Studio. Zobacz sekcję pomocy R-Studio, aby uzyskać szczegółowe informacje: Zestawy Woluminów i Macierze RAID.

Zanim Zaczniemy
Jeśli postępujesz zgodnie z naszą procedurą, lecz według własnego scenariusza odzyskiwania danych, ważne jest, aby mieć pewność, że Twoja sytuacja jest wystarczająco podobna do naszego przypadku testowego. Przed kontynuowaniem sprawdź następujące elementy:

Dysk, który próbujesz odzyskać to dysk ze sformatowaną partycją Ext2/3/4FS.
Ten artykuł dotyczy tylko urządzeń z formatowaniem Ext2/3/4FS. Jeśli potrzebujesz odzyskać dane z innych dysków, zapoznaj się z naszymi innymi artykułami:

• Z dysku exFAT/FAT (Windows/macOS/Linux): Odzyskiwanie Danych ze sformatowanego dysku exFAT/FAT
• Z dysku NTFS (Windows): R-Studio: Odzyskiwanie danych ze sformatowanego dysku NTFS
• Z dysku HFS (Mac OS X): Odzyskiwanie danych z wymazanego dysku HFS
• Z dysku APFS (macOS): Odzyskiwanie danych z wymazanego dysku APFS

Twój dysk jest w dobrym stanie fizycznym
Zakładamy, że Twój dysk jest w dobrym stanie fizycznym. Jeśli nie, najlepiej skorzystać z usług specjalisty od odzyskiwania danych. Poza sprawdzeniem, czy kable są dobrze podłączone, wszelkie próby samodzielnego odzyskania danych mogą w rzeczywistości pogorszyć szanse odzyskania danych, jeśli Twój dysk ma poważną awarię fizyczną. Oznaki fizycznej awarii dysku obejmują:

• System w ogóle nie rozpoznaje urządzenia lub pojawia się z nietypową lub przeinaczoną nazwą.
• Technologia S.M.A.R.T. (Samomonitorowanie, Analizy i Raportowanie) ostrzega o wystąpieniu poważnej awarii sprzętu. R-Studio może sprawdzić warunki S.M.A.R.T. dla Twojego dysku, a poniżej pokazujemy jak to zrobić.
• Dysk twardy wydaje nietypowe dźwięki, kliknięcia lub bardzo długo się rozkręca i uruchamia.
• Na dysku stale pojawiają się złe bloki.

We wszystkich tego typu przypadkach najlepiej jest skorzystać z pomocy wykwalifikowanych specjalistów od odzyskiwania danych. Posiadają oni specjalny sprzęt, oprogramowanie i co najważniejsze wymagane umiejętności do pracy z takimi napędami. Ani R-Studio, ani inne oprogramowanie do odzyskiwania danych nie pomoże w takich przypadkach. Co więcej, dalsze manipulowanie takim dyskiem najprawdopodobniej spowoduje większe uszkodzenie danych. Dość często takie uszkodzenie sprawi, że dane będą całkowicie nie do odzyskania, nawet przez profesjonalistę zajmującego się odzyskiwaniem danych.

I ostatnia uwaga...
Nie zapisuj niczego na dysku, z którego chcesz odzyskać dane! Nowe dane mogą nadpisać stare pliki, a Ty możesz je utracić na zawsze.

Konfiguracja Dysku Testowego: Początkowa Struktura Folderów i Pliki na Dysku
Aby pokazać proces odzyskiwania danych, przygotowaliśmy dysk testowy z typowym zestawem plików użytkownika, które mogą znajdować się na dystrybuowanym dysku Ext4FS nad określoną strukturą folderów.

Dokumenty:

• Archiwa: Pliki .zip utworzone w programie WinZip
• PDF: Pliki .pdf utworzone w programie Adobe Acrobat
• Microsoft Office: Pliki .doc i .docx utworzone w programie Word; Pliki .xls i .xlsx utworzone w programie Excel
• OpenOffice: Pliki .odt i .docx utworzone w programie Writer; Pliki .ods i .xlsx utworzone w programie Calc

Multimedia:

• Muzyka: Pliki .mp3
• Zdjęcia: Pliki .jpg i .png
• Wideo: Pliki .avi, .flv, .m4v, .mov, .mp4, .mpeg, .mts i .mkv.

Folder główny dysku testowego pokazano na rys. 1.

Rys.1: Folder główny dysku testowego
Kliknij obraz, aby go powiększyć

Po skonfigurowaniu plików przeprowadziliśmy ponowne formatowanie dysku za pomocą narzędzia Dysk w systemie Linux. Po wykonaniu tej czynności dysk będzie początkowo wydawał się całkowicie pusty.

Proces odzyskiwania danych
Przygotowanie wstępne:

• Zanim zaczniesz, przygotuj wystarczająco dużo miejsca do przechowywania wszystkich odzyskanych plików. Może to być dowolny dysk widoczny przez system operacyjny, w tym dysk zewnętrzny lub sieciowy. Nie próbuj zapisywać plików na tym samym dysku, z którego pliki są odzyskiwane.
• Jeśli jeszcze tego nie zrobiłeś, pobierz i zainstaluj R-Studio. W tej chwili nie trzeba kupować i rejestrować programu. R-Studio w trybie demo umożliwia wykonanie wszystkich niezbędnych operacji odzyskiwania danych, z wyjątkiem zapisywania odzyskanych plików. Dzięki temu możesz sprawdzić, czy zdoła on pomyślnie odzyskać Twoje pliki, a zatem, czy warto go kupić. Nie będziesz musiał ponownie instalować ani ponownie uruchamiać R-Studio, aby go zarejestrować.
  Uwaga:Do pokazania procesu odzyskiwania danych użyjemy wersji R-Studio dla systemu Linux, ale te wskazówki mają pełne zastosowanie do wersji R-Studio na Windows oraz Mac. Panele i okna dialogowe będą wyglądały inaczej, ale ich funkcjonalność będzie taka sama.

1. Podłącz dysk do komputera z uruchomionym R-Studio.

Uwaga: Skanowanie dysku i operacje odzyskiwania danych mogą zająć dużo czasu, zwłaszcza jeśli pojemność dysku jest bardzo duża. Z tego powodu ważne jest, aby używać najszybszego dostępnego interfejsu. Najszybsze interfejsy to SATA/eSATA i USB 3.0. Wiele dysków zewnętrznych będzie miało jeden lub więcej z tych interfejsów. USB 2.0, choć najpopularniejszy, jest najwolniejszym interfejsem i może nie być wystarczający dla większych dysków.

2. Uruchom R-Studio i zlokalizuj sformatowany dysk oraz dysk, na którym będą przechowywane odzyskane pliki.

Rys.2: Panel główny R-Studio ze sformatowanym dyskiem
Kliknij obraz, aby go powiększyć

Przed kontynuowaniem sprawdź atrybuty S.M.A.R.T. sformatowanego dysku:

• Jeśli stan dysku brzmi UWAGA, mogą wystąpić z nim drobne problemy, ale korzystanie z dysku w celu odzyskiwania danych powinno być bezpieczne. Problemy prawdopodobnie się pogorszą, więc sprawdzaj okresowo parametry S.M.A.R.T., aby mieć pewność, że stan dysku nie zmienił się na ZŁY. Zalecane jest utworzenie obrazu dysku, ale będzie to wymagało dodatkowej przestrzeni dyskowej.
• Jeśli stan dysku jest ZŁY, warunki na dysku są kiepskie, a szanse na awarię sprzętu są wysokie. Najlepszym zaleceniem w tym przypadku jest zaprzestanie pracy z dyskiem i przekazanie go specjalistom od odzyskiwania danych. Możesz kontynuować pracę z dyskiem na własne ryzyko, lecz wykonanie obrazowania dysku jest bardzo zalecane.

Jeśli atrybuty S.M.A.R.T. dysku są w porządku, możemy rozpocząć odzyskiwanie danych.

3. Wybierz sformatowany dysk i kliknij przycisk Skanuj. Pojawi się okno dialogowe Skanuj.

Rys. 3: Okno dialogowe skanowania dysku
Kliknij obraz, aby go powiększyć

Ponieważ znamy system plików, z którego próbujemy odzyskać dane, możemy poprawić wyniki i wydajność R-Studio, określając system plików sformatowanego dysku. Kliknij przycisk Zmień obok opcji Systemy Plików i pozostaw wybrany tylko system plików Ext2/Ext3/Ext4. Ponadto dobrym pomysłem jest zapisanie informacji o skanowaniu dysku na wypadek, gdyby trzeba było zatrzymać odzyskiwanie danych i wznowić je później. Następnym razem, gdy otworzysz dysk w R-Studio, nie będziesz musiał ponownie skanować dysku, gdyż będziesz mógł ponownie załadować informacje o skanowaniu z poprzedniej sesji.

4. Sprawdź, czy zaznaczona jest opcja Dodatkowe Wyszukiwanie Znanych Typów Plików i kliknij przycisk Znane Typy Plików.

Rys.4: Okno dialogowe Znane Typy Plików
Kliknij obraz, aby go powiększyć

Określ tylko te typy plików, które Twoim zdaniem znajdują się na usuniętym dysku. Najlepszym sposobem, aby to zrobić, jest kliknięcie przycisku Wyczyść, a następnie wybranie z listy odpowiednich typów. Następnie kliknij przycisk OK i wróć do okna dialogowego Skanowania.

5. Kliknij przycisk Skanuj. R-Studio rozpocznie skanowanie dysku. Wyświetlony zostanie postęp skanowania dysku.

Rys.5: Trwa skanowanie dysku
Kliknij obraz, aby go powiększyć

6. Sprawdź wyniki skanowania i znajdź rozpoznaną partycję odpowiadającą usuniętemu dyskowi.

Rys. 6: Wyniki skanowania
Kliknij obraz, aby go powiększyć

W naszym przypadku jest to partycja Rozpoznana1.

Jeśli na dyskach istniały wcześniej inne partycje, R-Studio może je znaleźć. Będziesz musiał określić, która z rozpoznanych partycji jest tą, której szukasz. W większości przypadków partycja, którą próbujesz odzyskać, będzie miała taki sam rozmiar jak istniejący dysk logiczny. Więcej informacji znajdziesz w sekcji pomocy online R-Studio: Odzyskiwanie Danych za Pomocą R-Studio.

7. Kliknij dwukrotnie partycję Rozpoznana1. R-Studio wyliczy znajdujące się na nim pliki i pokaże drzewo folderów.

Rys.7: Pliki i foldery znalezione na sformatowanym dysku
Kliknij obraz, aby go powiększyć

Gdy Linux sformatuje dysk Ext4FS, całkowicie usuwa wszystkie ślady poprzedniego systemu plików, a pliki składowe można znaleźć tylko na podstawie ich sygnatur. Ta metoda odzyskiwania danych jest znana jako "odzyskiwanie plików surowych" lub "wyszukiwanie znanych typów plików". Za pomocą tej metody nie można odzyskać struktury folderów, nazwy pliku, sygnatur czasowych i innych atrybutów.

R-Studio sortuje pliki odzyskane z surowego odzyskiwania plików według ich typów i nazw oraz automatycznie generuje nazwę pliku, taką jak 0265.docx. W niektórych przypadkach R-Studio może próbować odtworzyć znaczące nazwy plików i znaczniki czasu na podstawie informacji i atrybutów plików przechowywanych w tagach lub metadanych pliku.

Jeśli szukasz konkretnego pliku lub zestawu plików, możesz skorzystać z zaawansowanych funkcji wyszukiwania i oznaczania w R-Studio. Więcej informacji znajdziesz w sekcji pomocy R-Studio: Wyszukiwanie Pliku.

8. Użyj wbudowanego podglądu, aby oszacować szanse na pomyślne odzyskanie danych. Jest to szczególnie przydatne w przypadku dużych plików graficznych. Kliknij dwukrotnie plik, aby wyświetlić jego podgląd.

Rys.8: Podgląd pliku
Kliknij obraz, aby go powiększyć

Jeśli kilka plików wyświetla się poprawnie, możesz kupić licencję i zarejestrować R-Studio. Następnie będziesz mógł zacząć zapisywać odzyskane pliki.

9. Wybierz pliki i foldery, które chcesz odzyskać i wybierz lokalizację, w której chcesz zapisać odzyskane pliki.

Rys.9: Pliki oznaczone do odzyskania i opcje odzyskiwania
Kliknij obraz, aby go powiększyć

W razie potrzeby określ inne parametry odzyskiwania. Zobacz sekcję pomocy online R-Studio Podstawowe Odzyskiwanie Plików, aby uzyskać szczegółowe informacje. Następnie kliknij przycisk Odzyskaj Zaznaczone.

10. R-Studio rozpocznie odzyskiwanie plików pokazując postęp.

Rys.10: Proces odzyskiwania danych
Kliknij obraz, aby go powiększyć

11. Po zakończeniu odzyskiwania, R-Studio pokaże raport końcowy z wynikami odzyskiwania.

Rys.11: Wyniki odzyskiwania danych
Kliknij obraz, aby go powiększyć

Wyniki odzyskiwania danych
Aby wyświetlić odzyskane pliki, przejdź do folderu wybranego w kroku 9 procesu odzyskiwania danych.

Rys.12: Wyniki odzyskiwania danych
Kliknij obraz, aby go powiększyć

W naszym scenariuszu testowym udało nam się odzyskać wszystkie pliki ze sformatowanego dysku. Ale informacje o oryginalnej strukturze folderów, nazwach plików i innych atrybutach zostały utracone. R-Studio nazwało niektóre pliki, używając informacji z tagów i atrybutów tych plików.

Wnioski
Jeśli masz dysk Ext2/3/4FS, który został przypadkowo sformatowany, spróbuj wykonać powyższe kroki w trybie demo R-Studio. Jeśli możesz pomyślnie znaleźć i wyświetlić podgląd plików, których szukasz, zarejestruj produkt, aby odzyskać swoje pliki. Próba odzyskania danych na przypadkowo sformatowanym dysku za pomocą R-Studio jest pozbawiona ryzyka, pod warunkiem, że dysk jest w dobrym stanie fizycznym i nie są na nim zapisywane żadne nowe dane. W wielu przypadkach możesz odzyskać 100% swoich danych, nawet jeśli niektóre informacje o plikach zostaną utracone (takie jak nazwy plików i struktury folderów). R-Studio może nawet zebrać niektóre informacje o pliku z metadanych i tagów.